रुकुम पूर्वको गाउँपालिका-३, झुम्लाबाङमा फलाम खानीको उपस्थिति पुष्टि भएको छ। खानी र भूगर्भ विभागको विभिन्न अध्ययनहरूले यसलाई देशकै सबैभन्दा ठूलो फलाम खानी हुनेसमेत दाबी गरेको छ। स्थानीयहरूको तामा खानी भन्ने भ्रमलाई तोड्दै, खानी र भूगर्भ विभागको टोलीले प्रारम्भिक अनुसन्धानबाट फलाम खानीको उपस्थिति निर्धारण गरेको छ।
विस्तृत अध्ययन र प्रगति:
फलाम खानीको भण्डारको व्यापक अध्ययन मङ्सिर र पुसमा अगाडि बढेको छ। टोपोलोजिकल सर्भे, भौगर्भिक नक्साङ्कन, च्यानल स्याम्पलिङ, र वातावरणीय अध्ययनको काम गरिएको छ। कुल ११ सय भन्दा बढी नमुना निकालेर अब खानीको मात्रा र गुणस्तरको परीक्षणको काम सम्पन्न भइसकेको छ। खानीको उत्खननको प्रक्रियामा प्रवेश गर्ने योजनामा आएको छ।
स्थानीय प्रतिक्रिया र चिन्ता:
करिब ५ वर्ग किलोमिटरको क्षेत्रफलमा रहेको फलाम खानीको उत्खनन गरेर व्यावसायिक प्रयोगमा ल्याउने समाचारले स्थानीयहरूलाई आनन्द ल्यायो, तर स्थानीय आवाज र चिन्ताहरूको अभाव छैन। खानी स्थलमा बसोबास गर्ने लागि लगभग एक सय घरधुरी छन् जसमा समावेश गरेको छैन।
स्थानीय विकास र राष्ट्रिय प्रगतिका सम्भावना:
तर, फलाम खानीको महत्त्वपूर्ण आविष्कार र उत्खननले स्थानीय सरकारमा उत्साह जगाएको छ। यसका अर्थिक लाभ र सामाजिक परिणामहरूको लागि स्पष्ट र उचित योजनाहरूको आवश्यकता रहेको छ।