‘ट्राइकोमोनियासिस’ यौनजन्य रोग हो । जथाभावी र असुरक्षित यौन सम्बन्ध राख्नेहरुमा यो रोगको जोखिम हुनसक्छ । यसको कारण ‘ट्राइकोमोनस भेजिनेलिस’ परजीवीको सङ्क्रमण हो, जसलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘ट्रीच’ पनि भनिन्छ ।
महिला र पुरुष दुवैमा देखिने ‘ट्राइकोमोनियासिस’को संक्रमण र लक्षण बढी महिलामै देखिन्छ । यता पुरुषमा भने यसको लक्षण नदिन पनि सक्छ । ट्राइकोमोनियासिसको समयमै पहिचान र उपचार हुन सकेन भने यो रोगले एचआईभी सहित अन्य यौन रोगको जोखिम बढाउन सक्छ ।
पहिचान र उपचार समयमै हुन नसकेर वर्षेनी लाखौं मानिसले ज्यान गुमाउँछन् ।
कसरी लाग्छ ?
यो रोग ट्राइकोमोनियासिसबाट सङ्क्रमित भएको व्यक्तिसँग असुरक्षित यौन सम्बन्ध राख्दा यो संक्रमण लाग्न सक्छ । महिलामा यो सङ्क्रमण योनी हुँदै पाठेघरसम्म पुग्न सक्छ ।
त्यस्तै, पुरुषमा लिङ्ग हुँदै प्रोस्टेट र मूत्रथैलीमा समेत पुग्न सक्छ । कुनै लक्षण नदेखिए पनि सङ्क्रमितबाट यौन खेलौनाको प्रयोग, मुख मैथुन र असुरक्षित यौन सम्बन्धबाट अर्को व्यक्तिलाई सार्न सक्छन् । एकभन्दा बढी यौन साथी बनाउँदा र अन्य यौन प्रसारित रोग भएमा पनि यो रोगको जोखिम रहन्छ ।
लक्षण
धेरैजसोमा ट्राइकोमोनियासिस सङ्क्रमण भएकाहरूमा लक्षण नै देखिंदैन । र, पहिचान छिटो हुन पाउँदैन । महिलाको तुलनामा पुरुषहरूले प्रायः कुनै लक्षण हुँदैन । यदि महिलामा सङ्क्रमण भएमा सम्बन्धित लक्षणहरू एक हप्ताभित्र देखा पर्छन् ।
महिलामा देखिने लक्षण
– योनीबाट कडा गन्ध आउनु
– योनीबाट पहेंलो-हरियो वा सेतो दूधजस्तो पानी बग्नु
– पिसाब गर्दा दुखाइ र असहज महसुस हुनु
– यौन सम्बन्ध राख्दा पीडा हुनु
– योनी चिलाउनु र यसको क्षेत्र सुन्निनु
पुरुषमा देखिने लक्षण
– लिङ्गको टुप्पो वा मूत्रद्वार वरपर चिलाउनु
– यौन सम्पर्क गर्दा र वीर्य झर्दा दुख्नु
– पिसाब गर्दा दुख्नु
ट्राइकोमोनियासिसमा देखिने यस्ता लक्षण आफैं ठीक हुँदैनन् । यो समस्या भए तुरुन्त परीक्षण गराउने र आफ्नो यौन साथीलाई पनि खुलेर भन्न सकिन्छ ।
पहिचान
महिलामा योनीस्राव र पिसाबको नमुना लिन सकिन्छ । योनीस्रावको नमुना लिई माइक्रोस्कोपिक जाँच, कल्चर र डीएनए परीक्षणबाट पनि पत्ता लाग्छ । नियमित पाठेघरको मुखको परीक्षण गर्दा पनि यो रोगको पहिचान हुनसक्छ ।
पुरुषमा मूत्रनलीबाट तरल पदार्थको नमुना लिइन्छ ।
उपचार
यो सङ्क्रमणको पत्ता लागेमा खाने औषधिले पनि निको पार्छ । औषधिमा ‘मेट्रोनिडाजोल’ वा ‘टिनिडाजोल एन्टीमाइक्रोबियल’ लिन सकिन्छ, जुन चिकित्सकको सल्लाहमा मात्र खानुपर्छ । यी औषधिले संक्रमणलाई रोक्न सक्छ ।
उपचार पूरा नभएसम्म यौन सम्बन्ध नबनाउनु उपयुक्त हुन्छ । गर्नै परे कण्डमको प्रयोग गर्नुपर्छ । उपचार नभएमा यो समस्या वषौंसम्म रहन सक्छ ।
उपचार नभएमा
समयमा उपचार भएन भने यसले अन्य यौनजन्य रोगको जोखिम निम्त्याउन सक्छ । गर्भावस्थामा यो समस्या भएमा दिइएको प्रसव मिति अगावै सन्तान जन्मिने, कम तौलको हुने र बच्चामा पनि यसको सङ्क्रमण हुने सम्भावना हुन्छ ।
त्यस्तै, उपचार नभएमा योनाङ्गबाट गन्हाउने खालको तरल पदार्थ बग्ने, सुन्निने र रातोपन भइराख्ने हुनसक्छ ।
कसरी बच्ने ?
– यौन सम्बन्ध राख्दा अनिवार्य कण्डमको प्रयोग गर्ने
– असामान्य स्राव, घाउ र पिसाब गर्दा दुखाइ भएमा यौनजन्य रोगको परीक्षण गराउने
– वर्षमा एकपटक पाठेघरको लागि जाँच गराउँदा यौनजन्य रोगको पनि परीक्षण गराउने ।
