महोत्तरी : बर्दिबासको खयरमारा मुसहर टोलकी ६५ वर्षीया दुलारी सदा मुसहरका आँखाले दस वर्षपछि पुनः संसार देख्न पाउने आशा जागेको छ। मोतियाविन्दु का कारण पूर्ण अन्धकारमा बिताएको दशकपछि, बर्दिबास आँखा अस्पताल र इम्प्रुभिंग लाइभ्स इन नेपालको सहयोगमा आयोजित निशुल्क शल्यक्रिया शिविरमार्फत उनको देब्रे आँखाको सफल शल्यक्रिया गरिएको छ। चिकित्सकहरूका अनुसार केही समयपछि उनको दाहिने आँखाको पनि शल्यक्रिया गरिनेछ, जसपछि उनले पूर्ण रूपमा उज्यालो संसार देख्न सक्नेछिन्। मुसहर समुदायजस्तै अन्य सीमान्तकृत जातिहरू, जसलाई स्वास्थ्य उपचार र सामाजिक सेवा प्राप्त गर्न कठिन छ, उनीहरूका लागि यो शिविर नयाँ जीवनको आशा बनेको छ।
खयरमारा गाउँ मात्र नभई, बर्दिबास-१०, ११ लगायतका चुरे क्षेत्रका गरिब बस्तीहरूबाट आएका १०० जना बिरामीले दुई दिने शिविरमा मोतियाविन्दु हटाउने शल्यक्रिया गराए। अत्यन्त गरिब तथा शल्यक्रियाका लागि खर्च जुटाउन असमर्थ रहेका परिवारहरूलाई लक्षित गरी आयोजना गरिएको यो शिविर बर्दिबास आँखा अस्पतालका समन्वयमा सम्पन्न भयो। अस्पतालका समन्वयकर्ता मकुन्दप्रसाद पौडेलका अनुसार, सर्वेक्षणका क्रममा गरिब बस्तीमा धेरै मोतियाविन्दु पीडित भेटिएपछि इम्प्रुभिंग लाइभ्स इन नेपालसँग सहकार्य गरी पाँच लाख ५० हजार रुपैयाँ जुटाइएको थियो।
शिविरमा बर्दिबास मात्र नभई, रामगोपालपुर, जलेश्वर, मनराशिशवा क्षेत्रका बिरामीहरू पनि लाभान्वित भए। रामगोपालपुर-४ की ६५ वर्षीया कमोधियादेवी बरहीले दश वर्षदेखि अन्धकारमा बिताएको जीवनलाई अब फेरि उज्यालोले स्वागत गर्न लागेको बताइन्। ‘सोचेकै थिइनँ, जालोले ढाकेको आँखाको पर्दा फेरि उघ्रला’, उनले खुसी व्यक्त गरिन्।
शिविरको तयारी तीन चरणमा सम्पन्न गरियो— पहिलो चरणमा बस्ती चयन, दोस्रो चरणमा आँखाको प्रारम्भिक जाँच, र तेस्रो चरणमा मोतियाविन्दु हटाउने शल्यक्रिया। वरिष्ठ नेत्र विशेषज्ञ डा. अर्जुन श्रेष्ठको नेतृत्वमा सात सदस्यीय चिकित्सक टोलीले शल्यक्रिया गरेको थियो। १०० जना बिरामीहरूमध्ये ५५ जना पुरुष र ४५ जना महिला थिए। अधिकांश बिरामीहरू ५० वर्षभन्दा माथिका रहे पनि, एक जना ५० वर्षमुनिका पनि शल्यक्रियामा समावेश भएका थिए।
यो अभियानले आर्थिक अभावका कारण उपचार गराउन नसक्ने व्यक्तिहरूको जीवनमा उज्यालो ल्याएको छ। गरिबीका कारण स्वास्थ्य सेवा पाउन नसक्ने नागरिकहरूको लागि यस्ता शिविरहरूले ठूलो राहत पुर्याउने मात्र होइन, उनीहरूको जीवन नै परिवर्तन गर्न सक्छन्। आँखाको ज्योति गुमाएका गरिब मुसहर, यादव, र अन्य समुदायका व्यक्तिहरूको अनुहारमा फर्किएको मुस्कान नै यस कार्यक्रमको सबैभन्दा ठूलो सफलता हो।